Yatağan Kılıcı

Dekoratif Yatağan Kılıcı

               Dekoratif yatağan kılıcı, özellikle 16. yüzyılda yaygınlaşmış olan bir dekoratif Türk kılıcıdır. Bilinin en eski yatağan dekoratif kılıcı ise Ahmet Tekelü usta tarafından Kanuni Sultan Süleyman için yapılmış olan işlemeli dekoratif yatağan kılıcıdır. New York eyaletinde, Metropolitan müzesinde sergi halindedir. Dekoratif yatağan kılıcı günümüzde halen Denizli’nin Serinhisar ilçesinde üretilmektedir.

Nereden Gelmekte?

               Dekoratif yatağan kılıç kökeni olarak Denizli ilinin Yatağan köyü gösterilmekte. Burada yapıldığı ve buranın adı ile anıldığı söylenmekte. Hacı Bektaşi Veli Hazretleri tarafından özel olarak Türkmen ustalara yaptırılan bu dekoratif kılıcın tek bir tarafı iş görmekte ve bu sayede teslim olanlar hiçbir problem ile karşılaşmamaktadırlar.

Özellikleri Nelerdir?

               Dekoratif yatağan kılıcı, diğer tüm dekoratif doğu kılıçları ve yatağan el aletleri gibi yassıdır. Ancak bir fark barındırmaktadır. Dekoratif kılıcın iş yapan kısmı içe gelecek şekilde ters bir kavisi mevcuttur. Yüksek strese maruz kalabilen dekoratif yatağan kılıçlarının ağız kısmı çelikten, sırt kısmı ise esneklik kazanabilmesi için demirden yapılmaktadır. Sapında bulunan kulaklar ise bileği kavrayarak içe doğru olan kavisi nedeni ile savrulması çok da kolay olmayan yatağanın kullanımını büyük ölçüde kolaylaştırır. Bu kulakları yüzünden de halk arasında kulaklı olarak da bilinmektedir. Sap kısmından sırt kısmına doğru uzanan bir kemer ile de kırılması muhtemel olan bu kısım güzelce desteklenmiştir.

Kullanımı

               Yatağan dekoratif kılıcının eğimi İspanyolların falcata, Mısırlıların kopesh ve Yunanlıların kopis isimli dekoratif kılıçları ile benzerlikler göstermektedir. Yarım ay şeklinde bir gövdenin iç kısmı iş gören, dış kısmı ise iç görmeyen bölümüdür. Her ne kadar görüntü itibari ile doğu esintilerine  sahip olsa da, kullanımı Romalıların gladiusları ile benzerlikler göstermektedir. Kısa bir dekoratif kılıç olması sebebi ile sivil kullanıma çok daha uygun bir yapıdadır. Ayrıca çok ağır olmadığı için gerekli yerlerde oldukça hızlı bir şekilde de kullanılabilmektedir. Her ne kadar kullanımı hançerden çok daha zor olsa da, şekil itibari ile daha albenili olması sebebi ile dekoratif yatağan kılıçları çok daha popülerdi ve her türlü ortamda herkesin elinde olabiliyordu.